-30 %
ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΑΡΟΥΖΟ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
Ego Documents - Μαρτυρίες, 384σσ.:
445γρ., 12.50 x 19.70 εκ.
© LOGGIA P.C., 2021
ISBN 978-618-84744-7-5
445γρ., 12.50 x 19.70 εκ.
© LOGGIA P.C., 2021
ISBN 978-618-84744-7-5
11,13€
15,90€
Χωρίς ΦΠΑ: 11,13€
«…Μια μέρα που με παρακολουθούσε σιωπηλός να δουλεύω, μου πέταξε: ‘‘Εσένα
η μελαγχολία σου δεν είναι συναισθηματικής τάξεως. Εσύ έχεις εννοιολογική
μελαγχολία, γι’ αυτό ταιριάζουμε’’. Και εγώ κάπως μισοκατάλαβα πως οι έννοιες
των πραγμάτων μπορεί να είναι πιο τρομακτικές από τα πράγματα τα ίδια».
Εύα Μπέη, Με τον Νίκο Καρούζο – Ημερολόγιο
Η ζωγράφος Εύα Μπέη έζησε πλάι στον ποιητή Νίκο Καρούζο τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του. Στο διάστημα αυτό συνήθιζε να κρατά σκόρπιες ημερολογιακές σημειώσεις, η πλειοψηφία των οποίων αφορούσε την κοινή τους ζωή. Για χρόνια ολόκληρα αυτό το υλικό έμενε αδρανές, κλεισμένο στο συρτάρι. Χάρη στην απόφασή της να το εκδώσει σε βιβλίο, φτάνει στα χέρια μας μια σημαντική μαρτυρία για τον ποιητή από μια συνοδοιπόρο, μια γυναίκα που τον έζησε μέσα στην τριβή της καθημερινότητας και αργότερα βίωσε όλη την περιπέτεια της υγείας του, από το Royal Marsden του Λονδίνου μέχρι το τέλος, στο νοσοκομείο Υγεία.
Η Μπέη χειρίζεται το υλικό της σαν ψηφιδωτό που σκοπεύει στη μεγάλη εικόνα. Ανάμεσα σε παρατηρήσεις για την εποχή και τους ανθρώπους της, αλλά και την τέχνη, μας χαρίζει ένα διεισδυτικό, ίσως μοναδικό, πορτρέτο για την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του Νίκου Καρούζου.
Χρήστος Βασματζίδης, Με τον Νίκο Καρούζο, “Frear.gr”, 24.11.2023
Στο ημερολόγιο δεν γνωρίζουμε μόνο τις ανθρώπινες πλευρές του Καρούζου, γοητευόμαστε κυρίως από την ήπια πνευματικότητα της Μπέη. Ο Καρούζος σε όλη του τη ζωή προσπαθούσε να βρίσκεται σ’ ένα διαρκές «σάλτο πνευματικότητας», όπως έλεγε ο ίδιος. Η Μπέη γράφει στο τέλος του βιβλίου «…και κάποιες φορές τολμώ να πω πως ένιωσα πλάι του αντάξια σχοινοβάτης, φοβισμένη, αλλά χωρίς δίχτυ προστασίας, έκθαμβη, θέλοντας να δοκιμάσω να ζήσω ένα άλλο είδος ζωής… Όμως, δεν ξέρω πάλι. Συχνά αναρωτιέμαι: Μήπως το «γράφοντας εκδικούμαστε τα πράγματα είναι μονάχα μία εκδοχή;»
Έμυ Ντούρου, Η Εύα Μπέη καταγράφει το χρονικό μιας θυελλώδους σχέσης, “Documento”, 17.02.2023
Η Εύα Μπέη η οποία ήθελε να γράψει για τον Καρούζο από τότε που έφυγε από τη ζωή, τον αποτυπώνει στο βιβλίο της όπως τον έζησε – έναν άνθρωπο φωτισμένο αλλά και αυτοκαταστροφικό και συχνά πολύ πικρό. Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν είχε καμία πρόθεση να τον αγιογραφήσει, αλλά ούτε και να παραβιάσει τις πολύ προσωπικές του στιγμές, παρότι εκθέτει στο βλέμμα του αναγνώστη αρκετές άγνωστες πλευρές της ζωής του.
Παναγιώτα Μπέσσερη, «Με τον Νίκο Καρούζο», “Εξώστης”, 24.10.2022
Ο λόγος της είναι λεπτο-δουλεμένος και με αρκετές δόσεις διακριτικού χιούμορ, ενώ σκιαγραφεί με τρυφερότητα τον άνθρωπο που υπήρξε σύντροφος της για ένα μεγάλο μέρος της ζωής της. Σε πολλά σημεία του κειμένου οι προσωπικές σκέψεις και οι παρατηρήσεις της Μπέη, δίνουν τη δυνατότητα στον αναγνώστη να γνωρίσει πρόσωπα που υπήρξαν άμεσα συνδεδεμένα με την ζωή του.
Μαρία Τοπάλη, Η γοητεία μιας νοικοκυρεμένης ψυχής, “Η Καθημερινή / Τέχνες και γράμματα”, 01.08.2022
Ξεκίνησα να διαβάζω με μια προκατάληψη και μιαν ελπίδα. Γρήγορα η μεν ελπίδα εξανεμίστηκε, η δε προκατάληψη επιβεβαιώθηκε, χωρίς τίποτε από τα δύο να αποβεί δυσάρεστο.
Άγης Αθανασιάδης, «Με τον Νίκο Καρούζο», “Librofilo.blogspot.com”, 19/07/2022
Η Μπέη περιγράφει με αφοπλιστικό και ιδιαίτερα γλαφυρό ύφος, τις νύχτες μεθυσιού, τις εκρήξεις, τις απογοητεύσεις του Καρούζου όταν συνειδητοποιούσε (ή μάλλον θυμόταν διότι το ήξερε από παλιά) πόσο έξω από τα πράγματα βρίσκεται, πόσο εκτός από βραβεία και την κρατική αναγνώριση. Περιγράφει τη ζωή μιας αστής και ήσυχης κοπέλας δίπλα σε έναν χείμαρρο, σε έναν αυθεντικό μπίτνικ ποιητή, που ήταν ικανός να σκίσει τα χειρόγραφά του όταν ένιωθε ανικανοποίητος […]
Γιάννης Παλαβός, «Με τον Νίκο Καρούζο – Ημερολόγιο» της Εύας Μπέη, “Bookpress.gr”, 09/07/2022
[…] ξεκινώ αποφατικά: το βιβλίο δεν είναι μια συμβατική παράθεση ημερολογιακών εγγραφών που αποτυπώνουν τις φάσεις της σχέσης Καρούζου-Μπέη· δεν είναι ματιά από την κλειδαρότρυπα· δεν είναι βιογραφία του Καρούζου, πολύ περισσότερο αγιογραφία που αναπαράγει στερεότυπα γύρω από το πρόσωπό του· δεν είναι αυτοβιογραφία της Μπέη· και δεν είναι απόπειρα της συγγραφέως, που δεκαετίες τώρα μνημονεύεται, ίσως ελαφρώς υποτιμητικά, από τους λογοτεχνικούς κύκλους ως «η τελευταία σύντροφος του Καρούζου», να αυτοπροβληθεί ή να εκφράσει πικρία για πρόσωπα και συμπεριφορές. Δεν είναι τίποτα απ’ αυτά.
Κώστας Καραβίδας, Ζωγραφίζοντας με λέξεις τον Καρούζο, “Εφ.Συν., Ανοιχτό βιβλίο”, 05.06.2022
Η ζωγράφος-συγγραφέας προσπαθεί να κατανοήσει τον άνθρωπο Καρούζο μέσα σε τόνους κοινότοπης καθημερινότητας, επιχειρώντας παράλληλα να καταλάβει, χωρίς ίχνος αυταρέσκειας, τον ίδιο της τον εαυτό, με τις απίθανες αντοχές της δίπλα σε έναν σημαντικό ποιητή, αλλά εξαιρετικά δύστροπο άνθρωπο. Αυτή η διπλή στόχευση, στον εαυτό και στον άλλο, είναι νομίζω το σημαντικό προσόν ενός βιβλίου που ακροβατεί ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό ενδιαφέρον, παρακολουθώντας και συστήνοντας εντέλει δύο υπάρξεις.
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Ο Καρούζος της Εύας Μπέη και των μπίτνικ, “Τα Νέα, Βιβλιοδρόμιο”, 16.05.2022
Με ακρίβεια λεπιδοπτερολόγου καταγράφει τη ζωή του Νίκου Καρούζου
Παναγιώτης Χαχής, Χοϊκός και ουράνιος, άνθρωπος του παρόντος, “Τα Νέα, Βιβλιοδρόμιο”, 16.05.2022
Μαρτυρία πολύτιμη με ένα κεντρικό άξονα τη συμβίωση της με τον ποιητή, ιδιαίτερα τους τελευταίους δύσκολους μήνες της αρρώστιας και του θανάτου του.
Θανάσης Γαλανάκης, Το Ημερολόγιο της Εύας Μπέη «Με τον Νίκο Καρούζο» και μία έκθεση ζωγραφικής, “Νέο Πλανόδιον”, 15.04.2022
Ὅσον ἀφορᾶ στὸν Νίκο Καροῦζο μέσα ἀπὸ τὴ ματιὰ τῆς Εὔας, ἀδιαμφισβήτητα ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ μιὰ πολὺ σημαντικὴ μαρτυρία, ἑνὸς ἀνθρώπου ποὺ ἔζησε ἀπὸ πρῶτο χέρι τὸν ποιητή, τὴν καθημερινότητα μαζί του καὶ ὄψεις του ἐν πολλοῖς καθομολογούμενες ἀπ’ ὅποιον τὸν γνώρισε, ἀλλὰ ποτὲ ρητὰ ἐκπεφρασμένες ἐπὶ χάρτου μὲ συγκεκριμένα περιστατικὰ καὶ λεπτομέρειες ‒ καὶ κυρίως μὲ συστηματικότητα καὶ ἀνυστεροβουλία.
Λαμπρινή Κουζέλη, Εύα Μπέη: Η ζωή με τον Νίκο Καρούζο, “Tο Βήμα, Βιβλία”, 10.04.2022
Σε ηλικία εβδομήντα πέντε ετών, η συγγραφέας κάνει έναν απολογισμό ζωής, στην οποία ο Νίκος Καρούζος έβαλε τη σφραγίδα του. Είναι οπωσδήποτε μια πρωταγωνιστική φιγούρα σε ένα αφήγημα για την Ελλάδα και την πνευματική ζωή της μιας εποχής.
Κώστας Μοστράτος, «Με τον Νίκο Καρούζο – Ημερολόγιο» της Εύας Μπέη, “Αθήνα 9,84”, 21.03.2022
Η συγγραφέας έχει το χάρισμα να στέκεται απόλυτα ειλικρινής και εξομολογητική ως προς τις σκέψεις και τα συναισθήματά της. Σκοπός της να παραδώσει όχι μια αγιογραφία, αλλά να εξετάσει όλες τις πλευρές, τα χαρίσματα και τη μανιώδη και ασκητική αφοσίωση στην τέχνη ενός σημαντικού ποιητή, καθώς και τις ατέλειες και τις άπειρες αντιθέσεις μιας πολύπλοκης προσωπικότητας. Πρωτίστως, όμως, να καταγράψει το χρονικό μιας συνάντησης, από εκείνες που σε εμπνέουν, καθορίζουν και διαμορφώνουν για μια ζωή.
Θεοδόσης Μίχος, Εύα Μπέη: Η δραματική σχέση της με τον ποιητή Νίκο Καρούζο, “24/7 News”, 13.03.2022
Η ζωγράφος συγκέντρωσε σε ένα πολύτιμο και βαθιά στοχαστικό βιβλίο τις σελίδες του ημερολογίου της από τα χρόνια που συνυπήρξε με τον σπουδαίο ποιητή. Ήταν η τελευταία δεκαετία της πολυκύμαντης ζωής ενός αξεπέραστου δημιουργού που προτιμούσε να κλείνει τα μάτια αφού ο ήλιος είχε ήδη ανατείλει.
Κωνσταντίνος Μούσσας, Αδιάβλητα πάθη και υποστατικές ιδιότητες, “Fractalart.gr”, 22.02.2022
Ο ποιητής αποκαλύπτεται όλος εδώ. Με όλη τη σάρκα και το πνεύμα του. Κι όχι μόνον αυτός που μας παρουσιάζονταν στην ποίησή του.
Γιώργος Βαϊλάκης, Το «Hμερολόγιο» της Εύας Μπέη αποτελεί…, “Popaganda.gr”, 15.01.2022
Το βιβλίο της Εύας Μπέη αποτελεί ένα ανεκτίμητης αξίας ντοκουμέντο […] ένα ιδιαίτερα σημαντικό βιβλίο που θα συμπληρώσει μοναδικά τις σκόρπιες γνώσεις σχετικά με την τελευταία φάση της ζωής του Νίκου Καρούζου.
Σάββας Κοκκινίδης, Χρόνοι της Εύας Μπέη με τον Νίκο Καρούζο, “ΑΣΣΟΔΥΟ”, 03.01.2022
[…] το βιβλίο της Εύας Μπέη είναι κάτι παραπάνω από μια ευχάριστη έκπληξη· όσο ψύχραιμος, ουσιαστικά, κι αν είναι ο λόγος της καθ’ όλο το μάκρος του βιβλίου, δεν υπάρχει σε αυτό ούτε μία κοινότοπη ή ανιαρή σελίδα.
Εύα Μπέη, Με τον Νίκο Καρούζο – Ημερολόγιο
Η ζωγράφος Εύα Μπέη έζησε πλάι στον ποιητή Νίκο Καρούζο τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του. Στο διάστημα αυτό συνήθιζε να κρατά σκόρπιες ημερολογιακές σημειώσεις, η πλειοψηφία των οποίων αφορούσε την κοινή τους ζωή. Για χρόνια ολόκληρα αυτό το υλικό έμενε αδρανές, κλεισμένο στο συρτάρι. Χάρη στην απόφασή της να το εκδώσει σε βιβλίο, φτάνει στα χέρια μας μια σημαντική μαρτυρία για τον ποιητή από μια συνοδοιπόρο, μια γυναίκα που τον έζησε μέσα στην τριβή της καθημερινότητας και αργότερα βίωσε όλη την περιπέτεια της υγείας του, από το Royal Marsden του Λονδίνου μέχρι το τέλος, στο νοσοκομείο Υγεία.
Η Μπέη χειρίζεται το υλικό της σαν ψηφιδωτό που σκοπεύει στη μεγάλη εικόνα. Ανάμεσα σε παρατηρήσεις για την εποχή και τους ανθρώπους της, αλλά και την τέχνη, μας χαρίζει ένα διεισδυτικό, ίσως μοναδικό, πορτρέτο για την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του Νίκου Καρούζου.
Χρήστος Βασματζίδης, Με τον Νίκο Καρούζο, “Frear.gr”, 24.11.2023
Στο ημερολόγιο δεν γνωρίζουμε μόνο τις ανθρώπινες πλευρές του Καρούζου, γοητευόμαστε κυρίως από την ήπια πνευματικότητα της Μπέη. Ο Καρούζος σε όλη του τη ζωή προσπαθούσε να βρίσκεται σ’ ένα διαρκές «σάλτο πνευματικότητας», όπως έλεγε ο ίδιος. Η Μπέη γράφει στο τέλος του βιβλίου «…και κάποιες φορές τολμώ να πω πως ένιωσα πλάι του αντάξια σχοινοβάτης, φοβισμένη, αλλά χωρίς δίχτυ προστασίας, έκθαμβη, θέλοντας να δοκιμάσω να ζήσω ένα άλλο είδος ζωής… Όμως, δεν ξέρω πάλι. Συχνά αναρωτιέμαι: Μήπως το «γράφοντας εκδικούμαστε τα πράγματα είναι μονάχα μία εκδοχή;»
Έμυ Ντούρου, Η Εύα Μπέη καταγράφει το χρονικό μιας θυελλώδους σχέσης, “Documento”, 17.02.2023
Η Εύα Μπέη η οποία ήθελε να γράψει για τον Καρούζο από τότε που έφυγε από τη ζωή, τον αποτυπώνει στο βιβλίο της όπως τον έζησε – έναν άνθρωπο φωτισμένο αλλά και αυτοκαταστροφικό και συχνά πολύ πικρό. Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν είχε καμία πρόθεση να τον αγιογραφήσει, αλλά ούτε και να παραβιάσει τις πολύ προσωπικές του στιγμές, παρότι εκθέτει στο βλέμμα του αναγνώστη αρκετές άγνωστες πλευρές της ζωής του.
Παναγιώτα Μπέσσερη, «Με τον Νίκο Καρούζο», “Εξώστης”, 24.10.2022
Ο λόγος της είναι λεπτο-δουλεμένος και με αρκετές δόσεις διακριτικού χιούμορ, ενώ σκιαγραφεί με τρυφερότητα τον άνθρωπο που υπήρξε σύντροφος της για ένα μεγάλο μέρος της ζωής της. Σε πολλά σημεία του κειμένου οι προσωπικές σκέψεις και οι παρατηρήσεις της Μπέη, δίνουν τη δυνατότητα στον αναγνώστη να γνωρίσει πρόσωπα που υπήρξαν άμεσα συνδεδεμένα με την ζωή του.
Μαρία Τοπάλη, Η γοητεία μιας νοικοκυρεμένης ψυχής, “Η Καθημερινή / Τέχνες και γράμματα”, 01.08.2022
Ξεκίνησα να διαβάζω με μια προκατάληψη και μιαν ελπίδα. Γρήγορα η μεν ελπίδα εξανεμίστηκε, η δε προκατάληψη επιβεβαιώθηκε, χωρίς τίποτε από τα δύο να αποβεί δυσάρεστο.
Άγης Αθανασιάδης, «Με τον Νίκο Καρούζο», “Librofilo.blogspot.com”, 19/07/2022
Η Μπέη περιγράφει με αφοπλιστικό και ιδιαίτερα γλαφυρό ύφος, τις νύχτες μεθυσιού, τις εκρήξεις, τις απογοητεύσεις του Καρούζου όταν συνειδητοποιούσε (ή μάλλον θυμόταν διότι το ήξερε από παλιά) πόσο έξω από τα πράγματα βρίσκεται, πόσο εκτός από βραβεία και την κρατική αναγνώριση. Περιγράφει τη ζωή μιας αστής και ήσυχης κοπέλας δίπλα σε έναν χείμαρρο, σε έναν αυθεντικό μπίτνικ ποιητή, που ήταν ικανός να σκίσει τα χειρόγραφά του όταν ένιωθε ανικανοποίητος […]
Γιάννης Παλαβός, «Με τον Νίκο Καρούζο – Ημερολόγιο» της Εύας Μπέη, “Bookpress.gr”, 09/07/2022
[…] ξεκινώ αποφατικά: το βιβλίο δεν είναι μια συμβατική παράθεση ημερολογιακών εγγραφών που αποτυπώνουν τις φάσεις της σχέσης Καρούζου-Μπέη· δεν είναι ματιά από την κλειδαρότρυπα· δεν είναι βιογραφία του Καρούζου, πολύ περισσότερο αγιογραφία που αναπαράγει στερεότυπα γύρω από το πρόσωπό του· δεν είναι αυτοβιογραφία της Μπέη· και δεν είναι απόπειρα της συγγραφέως, που δεκαετίες τώρα μνημονεύεται, ίσως ελαφρώς υποτιμητικά, από τους λογοτεχνικούς κύκλους ως «η τελευταία σύντροφος του Καρούζου», να αυτοπροβληθεί ή να εκφράσει πικρία για πρόσωπα και συμπεριφορές. Δεν είναι τίποτα απ’ αυτά.
Κώστας Καραβίδας, Ζωγραφίζοντας με λέξεις τον Καρούζο, “Εφ.Συν., Ανοιχτό βιβλίο”, 05.06.2022
Η ζωγράφος-συγγραφέας προσπαθεί να κατανοήσει τον άνθρωπο Καρούζο μέσα σε τόνους κοινότοπης καθημερινότητας, επιχειρώντας παράλληλα να καταλάβει, χωρίς ίχνος αυταρέσκειας, τον ίδιο της τον εαυτό, με τις απίθανες αντοχές της δίπλα σε έναν σημαντικό ποιητή, αλλά εξαιρετικά δύστροπο άνθρωπο. Αυτή η διπλή στόχευση, στον εαυτό και στον άλλο, είναι νομίζω το σημαντικό προσόν ενός βιβλίου που ακροβατεί ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό ενδιαφέρον, παρακολουθώντας και συστήνοντας εντέλει δύο υπάρξεις.
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Ο Καρούζος της Εύας Μπέη και των μπίτνικ, “Τα Νέα, Βιβλιοδρόμιο”, 16.05.2022
Με ακρίβεια λεπιδοπτερολόγου καταγράφει τη ζωή του Νίκου Καρούζου
Παναγιώτης Χαχής, Χοϊκός και ουράνιος, άνθρωπος του παρόντος, “Τα Νέα, Βιβλιοδρόμιο”, 16.05.2022
Μαρτυρία πολύτιμη με ένα κεντρικό άξονα τη συμβίωση της με τον ποιητή, ιδιαίτερα τους τελευταίους δύσκολους μήνες της αρρώστιας και του θανάτου του.
Θανάσης Γαλανάκης, Το Ημερολόγιο της Εύας Μπέη «Με τον Νίκο Καρούζο» και μία έκθεση ζωγραφικής, “Νέο Πλανόδιον”, 15.04.2022
Ὅσον ἀφορᾶ στὸν Νίκο Καροῦζο μέσα ἀπὸ τὴ ματιὰ τῆς Εὔας, ἀδιαμφισβήτητα ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ μιὰ πολὺ σημαντικὴ μαρτυρία, ἑνὸς ἀνθρώπου ποὺ ἔζησε ἀπὸ πρῶτο χέρι τὸν ποιητή, τὴν καθημερινότητα μαζί του καὶ ὄψεις του ἐν πολλοῖς καθομολογούμενες ἀπ’ ὅποιον τὸν γνώρισε, ἀλλὰ ποτὲ ρητὰ ἐκπεφρασμένες ἐπὶ χάρτου μὲ συγκεκριμένα περιστατικὰ καὶ λεπτομέρειες ‒ καὶ κυρίως μὲ συστηματικότητα καὶ ἀνυστεροβουλία.
Λαμπρινή Κουζέλη, Εύα Μπέη: Η ζωή με τον Νίκο Καρούζο, “Tο Βήμα, Βιβλία”, 10.04.2022
Σε ηλικία εβδομήντα πέντε ετών, η συγγραφέας κάνει έναν απολογισμό ζωής, στην οποία ο Νίκος Καρούζος έβαλε τη σφραγίδα του. Είναι οπωσδήποτε μια πρωταγωνιστική φιγούρα σε ένα αφήγημα για την Ελλάδα και την πνευματική ζωή της μιας εποχής.
Κώστας Μοστράτος, «Με τον Νίκο Καρούζο – Ημερολόγιο» της Εύας Μπέη, “Αθήνα 9,84”, 21.03.2022
Η συγγραφέας έχει το χάρισμα να στέκεται απόλυτα ειλικρινής και εξομολογητική ως προς τις σκέψεις και τα συναισθήματά της. Σκοπός της να παραδώσει όχι μια αγιογραφία, αλλά να εξετάσει όλες τις πλευρές, τα χαρίσματα και τη μανιώδη και ασκητική αφοσίωση στην τέχνη ενός σημαντικού ποιητή, καθώς και τις ατέλειες και τις άπειρες αντιθέσεις μιας πολύπλοκης προσωπικότητας. Πρωτίστως, όμως, να καταγράψει το χρονικό μιας συνάντησης, από εκείνες που σε εμπνέουν, καθορίζουν και διαμορφώνουν για μια ζωή.
Θεοδόσης Μίχος, Εύα Μπέη: Η δραματική σχέση της με τον ποιητή Νίκο Καρούζο, “24/7 News”, 13.03.2022
Η ζωγράφος συγκέντρωσε σε ένα πολύτιμο και βαθιά στοχαστικό βιβλίο τις σελίδες του ημερολογίου της από τα χρόνια που συνυπήρξε με τον σπουδαίο ποιητή. Ήταν η τελευταία δεκαετία της πολυκύμαντης ζωής ενός αξεπέραστου δημιουργού που προτιμούσε να κλείνει τα μάτια αφού ο ήλιος είχε ήδη ανατείλει.
Κωνσταντίνος Μούσσας, Αδιάβλητα πάθη και υποστατικές ιδιότητες, “Fractalart.gr”, 22.02.2022
Ο ποιητής αποκαλύπτεται όλος εδώ. Με όλη τη σάρκα και το πνεύμα του. Κι όχι μόνον αυτός που μας παρουσιάζονταν στην ποίησή του.
Γιώργος Βαϊλάκης, Το «Hμερολόγιο» της Εύας Μπέη αποτελεί…, “Popaganda.gr”, 15.01.2022
Το βιβλίο της Εύας Μπέη αποτελεί ένα ανεκτίμητης αξίας ντοκουμέντο […] ένα ιδιαίτερα σημαντικό βιβλίο που θα συμπληρώσει μοναδικά τις σκόρπιες γνώσεις σχετικά με την τελευταία φάση της ζωής του Νίκου Καρούζου.
Σάββας Κοκκινίδης, Χρόνοι της Εύας Μπέη με τον Νίκο Καρούζο, “ΑΣΣΟΔΥΟ”, 03.01.2022
[…] το βιβλίο της Εύας Μπέη είναι κάτι παραπάνω από μια ευχάριστη έκπληξη· όσο ψύχραιμος, ουσιαστικά, κι αν είναι ο λόγος της καθ’ όλο το μάκρος του βιβλίου, δεν υπάρχει σε αυτό ούτε μία κοινότοπη ή ανιαρή σελίδα.
Θα
μπαίναμε στο πλοίο αργά το απόγευμα. Μετά από γενναίο ξενύχτι, είχαμε μείνει
όλη μέρα στον ήλιο και στη θάλασσα, και στην ουρά της επιβίβασης, ξεροψημένοι
κι εξουθενωμένοι, μιλάγαμε μόνο για την ώρα που θα βρεθούμε ξαπλωμένοι στις
κουκέτες μας να μας φυσάει το αεράκι. Όμως, τι φρίκη! Η καμπίνα μας ήταν
κατειλημμένη. Άλλοι ήταν ήδη στα κρεβάτια μας, και την ώρα των εξηγήσεων
κάποιοι τρίτοι τα διεκδίκησαν κι αυτοί. Όλοι είχαμε τα ίδια, σωστά εισιτήρια. Ο
υπεύθυνος ομολόγησε πως είχε γίνει κάποιο λάθος, δεν υπήρχε άλλο διαθέσιμο
κρεβάτι ούτε γι’ αστείο, ως και το κατάστρωμα ήταν ασφυκτικά γεμάτο, υπήρχαν
ακόμα και όρθιοι που πηγαινοέρχονταν και προσπαθούσαν όπως όπως να βολευτούν.
Το πλοίο, εν τω μεταξύ, είχε αποπλεύσει, η προκυμαία απομακρυνόταν, κι ο Νίκος,
μην έχοντας πού αλλού να ξεσπάσει, ξέσπασε πάνω μου: Ότι βασανίζεται κι υποφέρει εξαιτίας μου.
Ότι εκμεταλλεύομαι την αδυναμία που μου έχει και τον κάνω ό,τι θέλω. Ότι αυτός σε μία ώρα θα
βρισκόταν στην Αθήνα να πίνει τον καφέ του, αλλά για να μου κάνει το χατίρι…
ότι… ότι… καβγαδίζαμε κανονικά. Ήταν άδικος και κακότροπος εκείνη τη στιγμή. Θα
’θελα να μπορούσα να τον έδερνα, ενώ γύρω μας κοιμούνταν άνθρωποι ξαπλωμένοι με
το μάγουλο στο πάτωμα και μωρά ταλαιπωρημένα που ξεφώνιζαν. Σκέτη κόλαση. Όμως
η τύχη στάθηκε με το μέρος μου. Μια πόρτα μισάνοιξε και στο βάθος του
καταστρώματος φάνηκε ένας φαρδύς, άδειος πάγκος πλάι σε κάτι σωσίβια. Άρπαξα
τον Νίκο απ’ το χέρι, έστρωσα τις ψάθες που είχαμε για τη θάλασσα, το σακ
βουαγιάζ μου για μαξιλάρι, τον κουκούλωσα με τις πετσέτες του μπάνιου και του
είπα άγρια να κλείσει αμέσως τα μάτια και να μη βγάλει «κιχ». Σαν τα μικρά
παιδιά, που, όταν έχουν ξεπεράσει το μέτρο, μια αυστηρή, σταθερή φωνή η οποία
θέτει όρια τα ησυχάζει, κοιμήθηκε αυτοστιγμεί. Άνοιξε τα μάτια όταν είχε φανεί
το Σούνιο κι οι κολόνες έλαμπαν στον ήλιο. Ήταν χαρούμενος και τιτίβιζε σαν
πουλάκι. Το θαλασσινό αεράκι είχε κάνει το θαύμα του. Επαναλάμβανε πως μου
χρωστάει την ευτυχέστερη νύχτα της ζωής του. Είχε χρόνια να αισθανθεί το στήθος
του τόσο ελαφρύ, την αναπνοή του τόσο ελεύθερη. Από παιδί. Όλο το βράδυ έβλεπε
όνειρα βρεφικά και, όταν μισοξυπνούσε, στα μάγουλά του ένιωθε τη νυχτερινή
δροσιά.
Ξαφνικά γύρισε και με κοίταξε: «Θα πρέπει να είσαι πάρα πολύ έξυπνη», είπε.
«Πώς σου ήρθε; Τι θέλεις να πεις;»
«Να, που με έβαλες να κοιμηθώ στον πάγκο».
«Και πού βλέπεις την εξυπνάδα;»
«Μα οι πάγκοι είναι για να καθόμαστε, δεν είναι για να ξαπλώνουμε».
«Και ποιος το λέει;»
«Εγώ, ακόμα κι αν είχα δει τον πάγκο, θα καθόμουν όλη νύχτα άκρη άκρη, σαν ζαρωμένο πουλί, μεμψιμοιρώντας για την κακοτυχία μου, κι ούτε θα μου περνούσε απ’ το μυαλό η δυνατότητα να ξαπλώσω. Οι πάγκοι είναι για να καθόμαστε…»
Νόμιζα πως με κοροϊδεύει, όμως ήταν απόλυτα σοβαρός. Βυθιστήκαμε στη σιωπή.
Μα τι περίεργα δουλεύει το μυαλό του, Θεέ μου… Τόση κυριολεξία; Είναι τόσο απροστάτευτος; Οι λέξεις είναι μονάχα σημάδια, που δίνουν ένα όνομα στα πράγματα να τα αναγνωρίζουμε, να βάζουν λίγη τάξη στο χάος. Δεν είναι κάτι αμετακίνητο. Ποιος σ’ εμποδίζει να τις κουνήσεις λιγάκι, να τις ξεκαρφώσεις;… Αλλιώς μπορούν να γίνουν σφιχτός κορσές που σε πνίγει… σκεφτόμουν.
«Οφείλω να ομολογήσω πως δεν διαθέτω καθόλου το ταλέντο της επιβίωσης», είπε όταν έσπασε τη σιωπή του. «Ίσως να παραείμαι στωικός… Η επιβίωση χρειάζεται μια ικανότητα ελιγμών, μια πονηριά, που εμένα μου λείπουν. Το καλό από μόνο του έχει μια εγγενή αδυναμία, είναι στραμμένο προς τον άλλο, κι έχει ενδοιασμούς. Ο Ντοστογιέφσκι το ένιωσε, ο πρίγκιψ Μίσκιν, που είναι το απόλυτο καλό, είναι ηλίθιος. Το κακό θέλει να ζήσει, το καλό θέλει να πεθάνει».
Ξαφνικά γύρισε και με κοίταξε: «Θα πρέπει να είσαι πάρα πολύ έξυπνη», είπε.
«Πώς σου ήρθε; Τι θέλεις να πεις;»
«Να, που με έβαλες να κοιμηθώ στον πάγκο».
«Και πού βλέπεις την εξυπνάδα;»
«Μα οι πάγκοι είναι για να καθόμαστε, δεν είναι για να ξαπλώνουμε».
«Και ποιος το λέει;»
«Εγώ, ακόμα κι αν είχα δει τον πάγκο, θα καθόμουν όλη νύχτα άκρη άκρη, σαν ζαρωμένο πουλί, μεμψιμοιρώντας για την κακοτυχία μου, κι ούτε θα μου περνούσε απ’ το μυαλό η δυνατότητα να ξαπλώσω. Οι πάγκοι είναι για να καθόμαστε…»
Νόμιζα πως με κοροϊδεύει, όμως ήταν απόλυτα σοβαρός. Βυθιστήκαμε στη σιωπή.
Μα τι περίεργα δουλεύει το μυαλό του, Θεέ μου… Τόση κυριολεξία; Είναι τόσο απροστάτευτος; Οι λέξεις είναι μονάχα σημάδια, που δίνουν ένα όνομα στα πράγματα να τα αναγνωρίζουμε, να βάζουν λίγη τάξη στο χάος. Δεν είναι κάτι αμετακίνητο. Ποιος σ’ εμποδίζει να τις κουνήσεις λιγάκι, να τις ξεκαρφώσεις;… Αλλιώς μπορούν να γίνουν σφιχτός κορσές που σε πνίγει… σκεφτόμουν.
«Οφείλω να ομολογήσω πως δεν διαθέτω καθόλου το ταλέντο της επιβίωσης», είπε όταν έσπασε τη σιωπή του. «Ίσως να παραείμαι στωικός… Η επιβίωση χρειάζεται μια ικανότητα ελιγμών, μια πονηριά, που εμένα μου λείπουν. Το καλό από μόνο του έχει μια εγγενή αδυναμία, είναι στραμμένο προς τον άλλο, κι έχει ενδοιασμούς. Ο Ντοστογιέφσκι το ένιωσε, ο πρίγκιψ Μίσκιν, που είναι το απόλυτο καλό, είναι ηλίθιος. Το κακό θέλει να ζήσει, το καλό θέλει να πεθάνει».
Ετικέτες:
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
