ΚΡΙΤΙΚΗ Alice Gregory, Perfection is the Perfect Novel for an Age of Aimless Aspiration, “The New Yorker”, 17.03.2025
Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση της «Τελειότητας» του Βιντσέντζο Λατρόνικο από την Alice Gregory, δημοσιευμένη στο περιοδικό The New Yorker με αφορμή την ένταξη του μυθιστορήματός του στην μακρά λίστα των Κρατικών Βραβείων μετάφρασης για το 2025 στις ΗΠΑ:
[…] Ο Ιταλός συγγραφέας Βιντσέντζο Λατρόνικο, αποκαλεί την «Τελειότητα» έναν φόρο τιμής στα «Πράγματα» [του Ζ. Περέκ], και οι πρωταγωνιστές του νοσταλγούν έντονα το παρελθόν. «Για τις προηγούμενες γενιές», είναι πεπεισμένοι η Άννα και ο Τομ [οι πρωταγωνιστές του Λατρόνικο], «ήταν πολύ πιο εύκολο να καταλάβουν ποιοι ήταν και τι αντιπροσώπευαν». Όπως η Σιλβί και ο Ζερόμ [οι πρωταγωνιστές του Περέκ], η Άννα και ο Τομ κινούνται σαν να είναι ένας: δεν μιλάνε ούτε μεταξύ τους ούτε σε κανέναν άλλον και ταξιδεύουν σε έναν κόσμο γεμάτο με, υποτίθεται, χαμηλόφωνα, αλλά στην πραγματικότητα αρκετά ηχηρά πολιτισμικά σύμβολα της διανοητικής ανοδικής κινητικότητας (φυτά εσωτερικού χώρου, ξύλινα δάπεδα, αδιάβαστα παλαιότερα τεύχη του «The New Yorker»). Ο Λατρόνικο καταγράφει τις αποφάσεις και τους δισταγμούς τους χρησιμοποιώντας μια κομψή αναλογία πονηρών σχολίων και αποστασιοποιημένου ρεπορτάζ, μια αναλογία που ο Περέκ κάποτε περιέγραψε ως «παθιασμένη ψυχρότητα» και την απέδωσε στον Φλομπέρ. […] Όπως και στα «Πράγματα», η «Τελειότητα» δεν περιέχει διάλογο, με τους χαρακτήρες να υπάρχουν σχεδόν μετα-λεκτικά, σαν να μιλούσαν εκ μέρους τους οι εικόνες που δημιουργούν, επιμελούνται και καταναλώνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όμως μιλάνε όντως; «Ένα αυγό γινόταν πιο διάσημο από τον Πάπα. Ένας μεταδοτικός ιός σάρωνε τη Δυτική Αφρική. Ένας δισεκατομμυριούχος έριχνε έναν κουβά πάγο στο κεφάλι του. Μια εταιρεία μόδας εκμεταλλευόταν τις εργάτριες στα υφαντουργεία της Ανατολικής Ασίας. Ένα κορίτσι κατέγραφε κάθε φορά που κάποιος της σφύριζε στον δρόμο. Δύο Αφροαμερικανοί δολοφονούνταν από την αστυνομία. Ένας άνδρας βιντεοσκοπούσε τα πρώτα φιλιά. Ένα αεροπλάνο εξαφανιζόταν πετώντας προς το Πεκίνο. Μια γυναίκα ήταν ωραία. Ένα διαμέρισμα γεμάτο φυτά ήταν ωραίο. Μια βίγκαν κις ήταν ωραία. Ένα παιδί χρειαζόταν χρήματα για χημειοθεραπεία. Ο χρόνος εξαφανιζόταν.» […]
Διάβασα την «Τελειότητα» με την μία, υπνωτισμένη. Ο χρόνος εξαφανίστηκε, όπως συμβαίνει και με την Άννα και τον Τομ. Τις επόμενες μέρες, περιέγραψα το βιβλίο στον εαυτό μου με λέξεις όπως «επίπεδο», «κλινικό» και «χωρίς συναισθήματα». Το σκέφτηκα ως «μελέτη περίπτωσης» ή «ένα είδος εθνογραφίας». Διαβάζοντάς το ξανά μια εβδομάδα αργότερα, είχα την εντύπωση ότι συνάντησα ένα όμορφο, καλοντυμένο άτομο για δεύτερη φορά και μόνο τότε συνειδητοποίησα, με κάποια αμηχανία, ότι ήταν έξυπνο, αστείο και ευαίσθητο. Η «Τελειότητα» είναι γεμάτη ιδέες, συναισθήματα, πολιτικές ιδέες, όμορφες φράσεις, απροσδόκητες παρατηρήσεις για συνηθισμένα γεγονότα - όλες τις ιδιότητες που αναζητώ (και εκτιμώ σε πραγματικό χρόνο) όταν διαβάζω μυθοπλασία, αλλά οι οποίες, σε αυτή την περίπτωση, είχαν επισκιαστεί από κύρια ουσιαστικά και μιμητική ακρίβεια. Αυτό είναι σκόπιμο, φυσικά. Το μαγικό κόλπο της «Τελειότητας», όπως και των «Πραγμάτων» πριν από αυτήν, είναι να αποκαλύπτει τους αναγνώστες στον εαυτό τους - απαλά, με τον τρόπο που ένας θεραπευτής θα μπορούσε να ενθαρρύνει έναν ασθενή να φτάσει σε μια όχι κολακευτική αλήθεια. Αυτή η αρχική παρανόηση μπορεί να μην είναι δικό σας λάθος, αλλά είναι δική σας ευθύνη, υποστηρίζει ο Λατρόνικο. Εσείς, ο σύγχρονος αναγνώστης, είστε θύμα ανεπαρκούς εκπαίδευσης. Έχετε εξαπατηθεί ώστε να μετατρέψετε οποιοδήποτε κείμενο σε έναν κατάλογο φευγαλέων εικόνων. Έχετε αποσπαστεί από αυτό που υπάρχει ακριβώς εκεί στη σελίδα, περιμένοντας να σας κάνει πραγματικά ευτυχισμένους. Περισσότερα...